In mijn werk zie ik vaak dat een paard last heeft van rugproblemen. Dit komt omdat er vele verschillende redenen zijn, medische & niet-medische oorzaken, die voor rugpijn bij het paard kunnen zorgen. Heb jij wel eens een paard met rugpijn gezien? Wanneer een paard rugpijn heeft begint dit met subtiele symptomen, pas in een later stadium zullen de symptomen & klachten verergeren. Zorg dat je de klachten van rugpijn op tijd herkent zodat jij jouw paard op tijd kunt helpen!
De rug van het paard zit complex in elkaar. Daardoor zijn er veel verschillende problemen mogelijk in de rug van het paard. In sommige gevallen is rugpijn secundair aan een ander probleem. Bijvoorbeeld wanneer een paard kreupel is, hierdoor gaat je paard in de rest van zijn lichaam compenseren wat kan zorgen voor rugpijn. Je spreekt dan van een kreupelheid en een rugprobleem. Twijfel jij of je paard kreupel is en/of rugpijn heeft? Het is dan zeer belangrijk om contact met je dierenarts op te nemen. Zo kun je samen uitzoeken door middel van een uitgebreid onderzoek of je paard rugproblemen heeft of dat er iets anders aan de hand is.
Hoe zit een paardenrug in elkaar?
Om te begrijpen waar rugpijn vandaan komt beginnen we met een stukje anatomie. Want om rugproblemen bij paarden te begrijpen en te herkennen is het van belang om te weten hoe de rug in elkaar zit.
De wervelkolom van een paard bestaat uit wervels. Deze wervels bestaan uit verschillende categorieën. De wervels zijn verbonden met tussenwervelschijven en dit geheel wordt bij elkaar gehouden door banden.
De eerste wervels na de schedel (de atlas en de draaier) zorgen ervoor dat het hoofd van het paard kan draaien en bewegen. Daarna volgen de halswervels, dit gedeelte van het paard bestaat uit 7 wervels. Dan komen de 18 borstwervels, Arabieren kunnen een borstwervel minder hebben. Na de borstwervels vind je de 6 lendenwervels. Om vervolgens het sacrum in het lijf tegen te komen, dit zijn 5 vergroeide wervels. Beter bekend als het heiligbeen. Het heiligbeen is door middel van het SI-gewricht gekoppeld aan de bekken van het paard. Tot slot volgen de wervels van het staartbeen, per paard kan de hoeveelheid wervels in het staartbeen wisselen. Gemiddeld heeft een paard 15 tot 20 wervels in de staart.
De hals en de rug van het paard zijn zeer bewegelijk om een soepele gang en sprong mogelijk te maken. Zo heeft elke wervel aan de onderzijde tussen de wervellichamen een tussenwervelschijf. Dit zijn kraakbeenachtige schijven.
Het skelet geeft stevigheid aan het lichaam, de wervelkolom speelt hier ook een grote rol in. Naast eerder genoemde werking, is de wervelkolom ook een aansluiting voor spieren.
Wat zijn de symptomen van rugproblemen bij een paard?
Bij beginnende rugklachten zijn de eerste symptomen vaak stijfheid in de rug of de achterhand, maar het kan zich ook uitten in verminderde impuls. Ook kunnen beginnende rugproblemen voelbaar worden tijdens het rijden van zijgangen of tijdens het springen. Deze oefeningen vragen meer ruggebruik van het paard, dit wordt beperkter wanneer het paard last van de rug heeft.
Wanneer de klachten van de rug verergeren zal het paard steeds meer symptomen gaan vertonen. Dit kunnen vele verschillende symptomen zijn. Zoals regelmatig met de staart zwiepen, boos bij het opzadelen/afzadelen of zelfs al bij aanraking. Maar ook problemen als moeite met aanspringen in de galop, overkruist galopperen of de staart scheef dragen kunnen te linken zijn aan rugproblemen. Naast deze subtielere klachten kan je paard ook de duidelijke symptomen als staken, bokken of steigeren vertonen bij rugproblemen.
Vertoont jouw paard één van deze symptomen? Dan is het raadzaam om het paard met jouw paardendierenarts te bekijken. Want ook voor rugproblemen geldt, hoe eerder gediagnostiseerd, hoe beter de problemen in veel gevallen te behandelen zijn. De dierenarts kan verder onderzoek doen en kijken naar het beste behandelplan voor jouw paard of pony!
Wat voor onderzoek doet de dierenarts bij rugproblemen bij een paard?
Wanneer je dierenarts vermoedt dat je paard rugproblemen heeft, zal er gekozen worden voor verder onderzoek. Omdat rugpijn regelmatig secundair is aan een ander probleem zal die dierenarts veelal starten met een kreupelheidsonderzoek. Daarnaast zal de dierenarts kijken naar de bewegelijkheid van de rug. De beweging van het paard wordt in vrije beweging bekeken en in sommige gevallen wil de dierenarts het paard ook onder het zadel zien bewegen.
Wanneer de dierenarts de rug van het paard bekijkt, zal hij/zij op een aantal dingen letten: Lengte en houding van de rug
- Bewegelijkheid van de rug
- De algemene bouw van het paard
- Spieratrofie (vermindering van spieren bij de rug)
- Drukplekken
- Zwelling
Wanneer de dierenarts een beoordeling heeft gemaakt na het zien van het paard, kan er gekozen worden voor verder onderzoek. De dierenarts zal veelal beginnen met röntgenfoto’s en eventueel echografie. Röntgenfoto’s van de rug worden op een kliniek gemaakt omdat er een zware röntgenbuis nodig is door de vele spieren die om de wervels liggen. Röntgen aan huis is veelal onvoldoende sterk voor duidelijke beelden van de wervels. Vooral problemen als Kissing Spines en spondylose zijn veelal goed zichtbaar op röntgenfoto’s.
Naast het maken van röntgen opnames is echografie ook een veel gebruikt onderzoeksmiddel. Op de echo zie je de vele spieren, banden en gewrichten in de rug beter.
In mijn blog Kissing Spines bij paarden, beantwoord ik de 8 meestgestelde vragen over kissing spines. Erg belangrijk om te lezen als er Kissing Spines bij je paard zijn vastgesteld of als je vermoedt dat je paard Kissing Spines heeft.
In de Paard en Gezondheid podcast #42 bespreken Aimée en ik wat Kissing Spines zijn, en hoe het behandeld kan worden. Ook vertellen we jou dat de diagnose Kissing Spines niet meteen het einde van het rijden op je paard hoeft te betekenen. Erg belangrijk om te luisteren dus!
Wat zijn de meest voorkomende rugproblemen bij het paard?
Er zijn vele verschillende rugproblemen mogelijk. We bespreken de meeste voorkomende rugproblemen hieronder.
Kissing Spines: Dit probleem heeft een letterlijke vertaling als naam gekregen, kussende spinaaluitsteeksels. Door een vernauwing tussen de lange uitsteeksels op de wervellichamen komen de wervels dichter op elkaar te staan. Doordat de spiraaluitsteeksels dichter naar elkaar komen en in sommige gevallen elkaar zelf raken spreken we over ‘kissing spines’. Er kan schade en/of irritatie ontstaan aan het bot. Wil je meer lezen over Kissing Spines? Bekijk dan ook mijn blog over deze diagnose!
Artrose: Artrose in de rug zit vaak in de facetgewrichten, dat zijn kleine gewrichten. Artrose is een vorm van slijtage. Er wordt dan gekeken naar een manier om het proces af te remmen en de rug minder pijnlijk te maken.
Spondylose: Spondylose zorgt voor een bewegingsbeperking in de rug bij het paard. Bij spondylose wordt er nieuw bot gevormd tussen twee wervellichamen. Dit bot vormt een overbrugging tussen beide wervels en maakt een verbinding. Door deze verbinding kunnen de wervellichamen niet meer goed bewegen. Als de wervellichamen eenmaal aan elkaar vastgegroeid zijn, is dit niet meer los te maken.
Rugband blessure: De rugband is een ligament dat over de spinaaluitsteeksels van de rug van je paard loopt. Een blessure aan de rugband is met echografie mooi in beeld te brengen.
Er zijn nog vele andere soorten rugproblemen en er is nog veel meer over te vertellen. Mocht je meer willen weten? Overleg dan met je paardendierenarts, of maak een afspraak met je paard bij mij. Ook is het mogelijk om een telefonisch consult aan te vragen bij mij, zodat ik met je mee kan denken over je paard.
Hoe worden rugproblemen behandeld?
Elk paard heeft een eigen casus, die dierenarts zal bepalen welke behandeling het beste bij jouw paard past. Bespreek daarom altijd de mogelijkheden met je dierenarts goed door en maak samen een behandelplan.
Er zijn verschillende soorten behandelingen. De dierenarts kan ervoor kiezen om de lokaal te behandelen. Er wordt dan ontstekingsremmer op de pijnlijke plek gespoten vaak onder begeleiding van de echo. Zo kan het middel zeer gericht ingespoten worden op de plek van het probleem.
Een ander mogelijkheid is mesotherapie. Tijdens deze behandeling wordt de volledige rug behandeld. Met kleine naaldjes wordt er een vloeistof in de middelste laag van de huid gespoten. De middelste laag huid noemen we de mesoderm, je kunt vast al raden waar de naam mesotherapie vandaan komt! Het middel heeft effect op de mesoderm en op de zenuwen. Zo wordt de pijnprikkel verminderd en kan het paard zich beter kan gaan bewegen. Mesotherapie wordt vaak in combinatie met fysiotherapie of osteopathie geadviseerd. Door de pijnprikkel weg te halen kan er gewerkt worden aan een beter en correct lichaamsgebruik.
Twijfel je over een rugprobleem bij je paard of over mesotherapie? Stuur mij een bericht en we kunnen samen kijken naar de beste aanpak voor je paard!
Ik help graag rugproblemen bij je paard oplossen!
Ik heb veel ervaring met rugproblemen bij paarden, al tijdens mijn studie heb ik 4 maanden onderzoek gedaan naar rugproblemen! Jaarlijks behandel ik veel paarden met rugproblemen. Als paardendierarts zie ik dat rugproblemen niet altijd worden opgemerkt door de paardeneigenaar. Daarom vind ik het erg belangrijk dat paarden jaarlijks worden nagekeken om zo problemen te voorkomen!
Heeft jouw paard last van rugproblemen en lukt het jou niet om dit op te lossen? Ik help je graag verder met een second opinion! Graag zie ik je paard voor uitgebreid onderzoek, waarna de behandeling vaak snel gestart kan worden. Dit is niet altijd mogelijk, als je bijvoorbeeld te ver weg woont. Daarom bied ik ook een telefonische consult aan, hierdoor kan ik toch met je meedenken waarna er hopelijk snel een oplossing komt voor je paard.
De blog is geschreven is samenwerking met Nicole van Soelen.
Trackbacks/Pingbacks