In de paardenwereld hoor je regelmatig van de term: maandblindheid. Dat het een oogaandoening is weet iedereen wel, maar wat is maanblindheid precies? En hoe wordt het behandeld? In deze blog lees je het antwoord op de meest gestelde vragen over maanblindheid!

Wat is maanblindheid?

Maanblindheid, ook wel uveïtis, is een ontsteking aan de iris, het vaatvlies en het straallichaam (uvea). Het wordt veroorzaakt door een verstoorde afweerreactie van het lichaam.

Het is een zeer pijnlijke aandoening en komt meestal voor aan één oog, maar beide ogen is ook mogelijk. Helaas is maanblindheid een aandoening die regelmatig terugkeert, we noemen het dan Equine recidiverende uveïtis (ERU). Hierdoor ontstaat er steeds meer schade aan het oog, wat uiteindelijk kan leiden tot blindheid.

Andere gevolgen van maanblindheid kunnen zijn:

• Staar
• Vastgegroeide pupil aan de lens
• Loslatend netvlies
• Verschrompeld oog

Hoe vaker een paard een aanval heeft van maanblindheid, hoe slechter het oog wordt. Het is dus erg belangrijk om de aanvallen proberen te voorkomen. En als je paard een aanval heeft, direct te starten met een behandeling.

Wat is de oorzaak van maanblindheid bij paarden?

Maanblindheid wordt veroorzaakt door een auto-immuun reactie, een afweerreactie van het eigen lichaam op het oog. De exacte oorzaak is moeilijk te achterhalen: er kan sprake zijn van een auto-immuunziekte, virus, bacterie, parasiet of trauma. Er moet nog meer onderzoek gedaan worden om meer te weten te komen over de oorzaak van maanblindheid bij paarden.

In de Paard en Gezondheid podcast #39 Oogproblemen, vertellen Aimée en ik de meest voorkomende oogproblemen bij paarden en hoe deze behandeld moeten worden.

Wat zijn de symptomen van maanblindheid?

Maanblindheid is een erg pijnlijk aandoening voor je paard. De volgende symptomen kunnen wijzen op maanblindheid:

• Dichtgeknepen oog
• Opgezwollen oog
• Troebel / blauwe waas in het oog
• Te kleine pupil
• Pupilreflex werkt niet meer
• Rode slijmvliezen
• Traanogen
• Vlokken zichtbaar in de voorste oogkamer

Wanneer je vermoed dat je paard last heeft van maanblindheid, bel dan direct de dierenarts. De dierenarts stelt de juiste diagnose en kan de behandeling worden gestart. Dit voorkomt dat er littekenweefsel ontstaat tussen de iris en de lens en verkleint de kans op blindheid enorm. Een oogprobleem is een spoedgeval, hier moet je dus ook in de avond en op zondag de dierenarts voor bellen.

Zelf aan de slag gaan met kamillethee, afgekoeld gekookt water en zalfjes van een stalgenootje is absoluut onverstandig en doet meer kwaad dan goed!

Let op als je een Appaloosa hebt, bij dit ras komt er een vorm van maanblindheid voor die niet pijnlijk is. Let dus bij een Appaloosa goed op veranderingen aan de ogen van je paard.

Ben jij benieuwd naar nog veel meer oogproblemen? Lees dan mijn blog ”Oogproblemen bij paarden”. Hierin behandel ik nog meer oogproblemen, en wat je kunt doen als paardeneigenaar!

Hoe wordt de diagnose maanblindheid gesteld?

Een aantal symptomen van maanblindheid lijken erg op die van andere oogproblemen. Wanneer je vermoed dat je paard last heeft van maanblindheid, wordt de diagnose als volgt gesteld:

• Het oog wordt uitgebreid onderzocht. De dierenarts bekijkt het oog goed, checkt de pupil en de pupilreflex, slijmvliezen en kijkt of er andere afwijkingen zijn.
• Het oog wordt gecontroleerd op beschadigingen met behulp van contrastvloeistof.
• Een symptoom van maanblindheid is een afwijkende oogdruk, daarom kan er een oogdrukmeting gedaan worden. De meeste dierenartsen hebben geen oogdrukmeter.
• In het geval van maanblindheid kan een echo uitwijzen of er sprake is van een ontsteking achter in het oog.

Hoe wordt maanblindheid behandeld?

Paarden met maanblindheid hebben vaak veel pijn en krijgen daarom pijnstillers. Daarnaast wordt het paard behandeld met corticosteroïde oogdruppels en atropine oogdruppels. Deze oogdruppels hebben een ontstekingsremmend effect en zorgen ervoor dat de pupil wijder wordt.

Helaas keert ondanks de behandeling maanblindheid vaak terug. Om dit te voorkomen kan er een cyclosporine implantaat worden ingebracht. Deze wordt onder het oogwit geplaatst en voorkomt de ongewenste afweerreactie van het lichaam. Dit is een operatieve ingreep. Deze methode is effectief: 50% van de paarden heeft twee jaar of langer geen last meer van aanvallen en 30% van de paarden hebben minder aanvallen.

Ook vitrectomie is een optie om maanblindheid te behandelen. In het binnenste van het oog wordt glasvocht vervangen door een andere vloeistof: het lichaam maakt van deze vloeistof zelf nieuwe vloeistof. Deze methode heeft een slagingspercentage van 80% en is dus zeer effectief. Er is wel meer kans op complicaties en kans op blijvende blindheid als er een complicatie optreedt.

Wanneer je toch steeds te maken krijgt met nieuwe aanvallen, je paard erg veel pijn heeft en blind is, is het beter om het oog te verwijderen. In sommige gevallen is dit helaas echt noodzakelijk.

Ik help je graag met oogproblemen bij je paard!

Als paardendierenarts heb ik me de afgelopen 15 jaar gespecialiseerd in oogproblemen bij paarden. Heeft je paard maanblindheid of een ander oogprobleem dan help ik je graag.

Ik onderzoek de ogen van je paard uitgebreid en maak indien nodig ook een echo van het oog. Is een operatie noodzakelijk dan heb ik daar ook de mogelijkheden voor. Klik HIER en neem contact met mij op of gebruik de chatfunctie. 

Heeft jouw paard een oogaandoening en lukt het jou en je dierenarts niet om het op te lossen? Ik help je graag verder met een second opinion! Het liefste zie ik je paard natuurlijk voor uitgebreid onderzoek, maar als dat niet mogelijk is kan ik je ook advies geven aan de hand van foto’s van het oog. 

Kan ik maanblindheid bij mijn paard voorkomen?

Helaas kun je maanblindheid niet voorkomen. De oorzaak van maanblindheid is moeilijk vast te stellen, waardoor je deze vaak niet weg kan nemen.

Bel bij oogproblemen altijd de dierenarts. Met een snelle, intensieve behandeling van maanblindheid kun je ernstigere gevolgen voor een deel voorkomen. Helaas ontstaat we bij aanvallen van maanblindheid (bijna) altijd schade aan het oog. Heeft je paard een maanblindheidsaanval gehad dan is het erg verstandig om te overleggen over het plaatsen van een cyclosporine implantaat of een vitrectomie. Mocht je deze behandelingen niet uitvoeren dan is het raadzaam altijd de juiste oogdruppels op voorraad te hebben, zodat je direct kan starten met de behandeling indien nodig.

De blog is geschreven in samenwerking met Sanne Douma.